Bizim yaştakiler rahatlıkla anımsayacaklardır. 6 Kasım 1991 tarihinde yapılan 19. Dönem milletvekili seçimlerinde Sosyal demokrat Halkçı Parti’den Diyarbakır Milletvekili seçilen Leyla Zana yemin töreninde, başında yeşil, kırmızı, sarı renklerinin bulunduğu bir bant ile Türkçe başladığı yemini Kürtçe “Bu yemini Türk ve Kürt halklarının kardeşliği adına ediyorum” cümlesiyle tamamlaması nedeniyle meclis salonunda büyük bir tepkiyle karşılaşmıştı. Ardından da yeniden yemin etmek zorunda bırakılmıştı. 2 Mart 1994 tarihinde ABD‘de yaptığı bir konuşma yüzünden, TBMM Genel Kurulu’nda yapılan oylamada, Orhan Doğan, Hatip Dicle, Ahmet Türk, Sırrı Sakık ve Mahmut Alınak’la beraber milletvekilliği dokunulmazlığı kaldırılan diğer 5 milletvekiliyle birlikte gözaltına alınmış, 17 Mart 1994 tarihinde de grup arkadaşları Hatip Dicle, Selim Sadak ve Orhan Doğan ile birlikte tutuklanarak cezaevine konulmuştu. Devam eden mahkemesi neticesinde 8 Aralık 1994 tarihinde yasadışı örgüt üyeliği suçundan 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 8 Haziran 2004’te Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi’nden serbest bırakıldı.
12 Haziran 2011 genel seçimlerinde 24. Dönem TBMM. Bağımsız Diyarbakır milletvekili seçildi. 7 Haziran 2015 tarihinde yapılan genel seçimlerde Meclise HDP’den Ağrı milletvekili olarak girdi.
1 Kasım 2015 tarihinde yapılan teikrar seçimlerde de yine HDP‘den Ağrı milletvekili seçilen Zana 26. dönem milletvekilleri yemin töreninde yemin ederken metnin dışına çıkıp Kürtçe konuşunca yemini sayılmadı. Meclis’i yöneten Deniz Baykal’ın, Leyla Zana’ya yeminin geçersiz olduğu tekrar yemin etmesi gerektiğini söylemesine rağmen Zana kürsüye çıkmadı.
Leyla Zana’nın yemin etmemesi halinde Meclis’te yasama çalışmalarına katılamayacağını belirten yetkililer, Genel Kurul’da konuşma yapamayacağını, oy kullanamayacağını, yasa teklifi veremeyeceğini ancak Milletvekili maaşını alabileceğini ve sosyal haklardan faydalanabileceğini belirtti.
Zana Yemine başlamadan önce “Onurlu ve kalıcı bir barış umuduyla” anlamına gelen Kürtçe bir cümle kurdu ve yemin biterken Büyük Türk milleti yerine “Büyük Türkiye milleti” deyimini kullandı. Son zamanlarda Partisiyle arası açıldığı anlaşılan Leyla Zana, şimdi kenara çekilmiş görünüyor.
Leyla Zana gitti. Yerine Feleknaz Uca geldi. Batman Milletvekili olan Uca’nın dini YEZİDİ’LİK. Alman doğumlu olan Feleknaz Uca’nın da, Leyla Zana gibi TBMM çatısı altında olaylı durumları var.
Feleknaz Uca’nın Türkiye’den önce de siyaset yaptığı ve Almanya’dan, Avrupa Parlamentosuna milletvekili olarak seçildiği bilinmektedir. 1999’da henüz 22 yaşındayken Demokratik Sosyalizm Partisi’nden Avrupa Parlamentosu’na seçilen Uca, 2004’e kadar Parlamento’nun Kültür, Eğitim, Medya ve Fırsat Eşitliği Komitesi’nde çalıştı.
Uca 2014’ün sonlarında, Kobani’de IŞİD’in Kürtlere yönelik katliamının durdurulması için BM’nin Cenevre’deki merkezinin önünde açlık grevi yapanların arasındaydı. 2005’e kadar dünyadaki tek Ezidi milletvekili olan Feleknaz Uca, 7 Haziran seçimlerinde HDP’den Diyarbakır milletvekili oldu.
Türkçe bilmeyen Uca, kürsüde telafuzda zorlansa da yeminini tamamladı. Uca’nın yemin sırasında elbisesinde tavus kuşu broşu vardı. Tavus kuşu yezidilere özge bir semboldür. Yezidiler’in taptıklarının adı MELEK TAVUS’tur. Yezidiler için her ne kadar (KİTAPSIZLAR) veya (ŞEYTANA TAPANLAR) denilse de, gerçekte kitapları vardır. Bundan yıllarca önce Yezidilerin lideri durumunda olan MUAVİYE EMEVİYE adlı kişi Siirt’e gelmiş ve kaldığı Erdef Otelinde onunla röportaj yapmıştım. Kendisi, kitapsız olmalarının gerçek olmadığını (KİTABE RAŞ) adını verdikleri bir kitaplarının olduğunu ve bu kitabın, Almanya’da bir müzede bulunduğunu iddia etmişti. (Kitabe Raş) kürtçe deyim olup (KARA KİTAP) anlamına gelmektedir. Batman iline bağlı Beşiri ilçesinin birkaç köyü YEZİDİ KÖYLERİ olarak bilinir. Asırlardan beri Müslümanlarla iç-içe yaşayan bu topluluğa hiçbir zaman için zulüm yapılmamış, kendi inançlarında serbest bırakılmışlardır. Ta ki, IŞİD ortaya çıkıncaya kadar.
Yezidiler kendilerini Allah’a hiçbir peygambere bağlı kalmadan inanan halk olarak nitelendirmektedir. Günümüzde yaptığı zorbalıklarla gündemden düşmeyen IŞİD’in (Irak Şam İslam Devleti) ise Yezidilere sırf bu inanışlarından dolayı zulüm yaparak kızlarını, kadınlarını cariye olarak pazarlamıştır. Bazı tarihçiler Yezidi inancının meydana gelişini Emevi Sultanı Yezid Bin Muaviye’ye bağlamaktadır. Fakat Yezidiler bu görüşü reddederek; asıl yol göstericilerinin Yezid Bin Ezidiyan olduğunu ve Yezid Bin Muaviye ile sadece isim benzerliği bulunduğunu söylemektedirler.
14 Aralık 2020 günü Bütçe görüşmeleri sırasında HDP adına konuşan Feleknaz Uca, Türkçe konuşmada biraz zorlanır gibi olsa da, konuşmasının sonuna sakladığı Kürtçe paragrafı gayet seri bir şekilde okudu. Kürtçe bu paragrafta Uca, Yezidilere mesaj veriyor ve 14 Aralık günleri kutlandığı anlaşılan bayramlarını tebrik ediyordu.
Evet, Leyla Zana gitti, yerini Feleknaz Uca aldı. Şunu da belirtmekte yarar var. Türk dilinde konuşurken bocalayan Feleknaz Uca’nın Almanca ve İngilizce dillerinde vukufiyeti olduğunu Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş vurguladı.
Biz Hazret-i Mevlana’nın buyurduğu gibi her görüşten ve her fikirden insanlara saygılı olmak durumundayız. Yeter ki, teröre bulaşmasınlar…
ANEKDOT
Yezidilerin inancına göre, bir yezidinin etrafına daire şeklinde çizgi çekilirse, bir başkası tarafından o çizgi bozulmadan içinden çıkılmazmış.
Öyle anlatılır ki, bir zamanlar Beşiri’de Yezidi bir köylünün durduğunu gören bir takım cahiller, hemen etrafına bir daire çizmişler. Yezidi de, dışarıdan birinin gelerek daireyi bozmasını beklemeye başlamış. Bunu yapanlar ise gülüşerek Yezidiyi seyrediyorlarmış.
O sırada, ordadan yolu geçen, dini konularda otorite olarak bilinen bir medrese hocası durumu görerek, hemen Yezidi’nin olduğu yere gitmiş, elindeki bastonuyla çemberi bozarak, seyredenlere ikazda bulunmuş ve şöyle demiş:
-Bu yaptığınız, hiç doğru değil. Siz onlara öyle yaparsanız, kendi dininize düşmanlar kazanırsınız. Yapacağınız şey onlara ALLAH’TAN HİDAYETLER DİLEMEK OLMALI…
