Kahramanmaraş merkezli 11 ilde yıkıma neden olan depremler sonrası bölgeye gidip inceleme yapan KTÜ Yapı İşleri Daire Başkanlığı'ndan bilim insanları, sahadaki gözlem ve tespitlerini rapora dönüştürdü.

Ekipte bulunan KTÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık ile KTÜ Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Ersoy, Hamazizade İhsan Bey Kültür Merkezi’nde düzenlenen ‘Kahramanmaraş Depremleri ve Trabzon İçin Deprem Riski ve Alınması Gereken Önlemler’ konulu konferansta konuştu.

‘YETERSİZ BİNDİRME BOYLARI NEDENİYLE ÜST KATLAR ARKAYA DEVRİLDİ'

Binaların giriş katlarına yapılan işletmeler ve asmolen döşemelerin de yıkıma neden olduğunu belirten Prof. Dr. Altunışık, şunları söyledi:

“2018 Türkiye bina deprem yönetmeliğine göre inşa edilmiş tabanından yukarıya doğru konsol olmadan çıkan, yeterli beton kalitesine sahip binalarımızın depremden hasar almadığını gördük. Hatay’da gördüğümüz Rönesans binasında bodrum ve üstteki bir ila iki katın hiç hasar almadığını ama yetersiz bindirme boylarından dolayı üst katların arkaya doğru devrildiğini gördük. Bu nedenle 2018 deprem yönetmeliğinde bunun gibi veya asmolen döşeme gibi bazı kriterlere sınırlama getirilmiş. Mühendisler olarak görevimiz, yönetmeliğe uygun projeler üretmek ve aynı zamanda bu yönetmeliğe uygun projelerin birebir ve yerine uygulanmasını sağlamak için gerekli denetim hizmetlerinin verilmesi olduğunu düşünüyorum.”

BİNDİRME BOYUTU NE DEMEK?

Mühendislikte kenetlenme kavramı betonarme sistemler için tarif edilmiş bir kavram. Betonarme bir yapı elemanının, gerektiği gibi davranabilmesi için (betonarme davranış gösterebilmesi için) donatının betona kenetlenmesi gerekir. Anlaşıldığı üzere kenetlenme kavramı, beton ile donatı arasındaki ilişkiyi tarif eder. Kenetlenme doğru ise, yeterli ise, beton ne kadar uzar ise donatı da o kadar uzar, beton ne kadar kısalır ise, donatı da o kadar kısalır.

Eğer kenetlenme sağlanmamışsa beton ile donatı arasındaki uzama-kısalma ilişkisi eşit olmaz, kısaca donatı sıyrılır. O halde donatının beton içerisinde belli bir uzunlukta olması gerekir ki kenetlenme sağlanabilsin. Kenetlenme, donatının gereksinme duyulmayan noktadan itibaren belli uzunlukta uzatılmasıyla sağlanır. 

Bindirme boyu ise, birbirine bindirmeli ek yapılan iki donatının ortak bölgedeki uzunluğunu belirtiyor. Yani bindirme boyu iki donatı arasındaki ilişkiyi ifade ediyor.