Tapuda düşük bedel devri bitiyor: Banka transferi şartı geliyor
Tapu devir işlemlerinde uzun süredir uygulanan 'rayiç bedel üzerinden satış gösterme' yöntemi yeni yıldan itibaren sona eriyor.
1 Ocak’ta yürürlüğe girecek düzenleme ile birlikte, gayrimenkul satışlarında gerçek bedelin gizlenmesinin önüne geçilmesi hedefleniyor. Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun (MASAK) banka işlemlerine yönelik denetimleri bu tarihten itibaren daha sıkı şekilde uygulanacak.
Rayiç bedel uygulaması mercek altında
Türkiye genelinde tapu işlemlerinde, satışların çoğu zaman belediyelerin belirlediği rayiç bedel ya da bu bedelin biraz üzerinde gösterildiği biliniyor. Oysa birçok bölgede rayiç değerler, konut ve arsa fiyatlarının oldukça gerisinde kalıyor. Örneğin piyasa değeri 10 milyon lira olan bir konutun tapuda 3 milyon lira üzerinden devredilmesi, hem alıcı hem satıcı açısından ödenen harç ve vergilerin ciddi biçimde düşmesine yol açıyor. Bu durumun kamu gelirlerinde kayba neden olduğu belirtiliyor.
Banka transferleri artık daha yakından izlenecek
Yeni uygulama kapsamında, gayrimenkul satışlarında alıcının satıcıya gönderdiği paranın, tapuda beyan edilen satış bedeliyle uyumlu olması gerekecek. Bankalar, gerçekleştirilen para transferleri için açıklama ve belge talep edebilecek. Gönderilen tutarın tapu işleminde bildirilen bedelden düşük olması halinde, işlem “şüpheli” olarak değerlendirilebilecek.
Örneğin 2 Ocak 2026 tarihinde tapu devri yapılacak bir konutun gerçek satış bedeli 10 milyon lira ise, alıcının bu tutarın tamamını banka aracılığıyla satıcıya göndermesi beklenecek. Bankalar, paranın hangi satışa ait olduğunu gösteren bilgi ve belgeleri isteyebilecek; bu nedenle eksik veya düşük bedelli transferlerin yapılması fiilen mümkün olmayacak.
Nakit ödeme de risk oluşturacak
Yeni dönemde yalnızca banka transferleri değil, yüksek tutarlı nakit işlemler de denetim kapsamına giriyor. “Nakit öderim, kimse fark etmez” yaklaşımının ciddi riskler barındırdığı ifade ediliyor. Bankadan yüksek miktarda nakit çekilmesi halinde, paranın hangi amaçla kullanılacağına dair beyan istenebilecek. Satıcının aldığı nakdi daha sonra finansal sisteme dahil etmek istemesi durumunda ise, paranın kaynağına ilişkin belge ve açıklama talep edilebilecek.
MASAK’a bildirim yolu açık
Gerekli görülmesi halinde bankalar tarafından talep edilen bilgi ve belgelerin MASAK’a iletilebileceği belirtiliyor. Böylece hem tapu işlemlerinde gerçek satış bedelinin gizlenmesi hem de kayıt dışı para hareketlerinin önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Yeni düzenleme ile birlikte, tapu devirlerinde düşük bedel gösterme uygulamasının büyük ölçüde sona ermesi ve gayrimenkul satışlarının gerçek değer üzerinden yapılması bekleniyor.
Bakmadan Geçme