Dünya genelinde yaz aylarının da etkisiyle hızla yayılan enfeksiyon hastalıkları, toplumu oldukça korkutuyor. Özellikle grip, COVID-19 ve tüberküloz gibi hastalıklar, yüz milyonlarca insanı etkilemekte ve sağlık otoritelerini sürekli olarak uyanık tutuyor. Ancak son dönemde, mide bulantısı, kusma, ishal gibi rahatsız edici belirtilerle tanınan ve temas yoluyla hızla yayılan norovirüs, dünya genelinde dikkatleri üzerine çekmeye başladı. Peki norovirüs nedir ve nasıl bulaşır?

NOROVİRÜS NEDİR?

Halk arasında mide gribi olarak bilinen Norovirüs, Caliciviridae adı verilen bir virüs ailesine aittir ve SARS-CoV-2 gibi genetik materyal RNA'NIN tek ipliklerinden oluşur. Mide gribi veya viral gastroenterit olarak da bilinen düzinelerce farklı norovirüs çeşidi vardır.

Virüs çok bulaşıcıdır ve yakın temas yoluyla enfekte kişiler arasında hızla yayılır, kapı kolları ve tutamaklar gibi yüzeylere tutunur ve yiyecek paylaşımından dahi bulaşabilir.

NOROVİRÜS NASIL ORTAYA ÇIKTI?

Diğer birçok virüsün aksine, norovirüs hayvanlarda sekestre olmaz ve insanlara atlamaz, ancak insanlarda devam eder ve ağırlıklı olarak yayılır. Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi'nde gıda biyoprosesleme ve beslenme bilimleri profesörü Lee-Ann Jaykus, ”Norovirüs rezervuarı her zaman insan veya insan atık maddesidir" diyor.

Bir gram enfekte dışkı milyarlarca virüs parçacığı içerebilir ve birini hasta etmek için yalnızca 10 ila 1.000 parçacık gerekir. Virüs su kaynaklarında uzun süre hayatta kalabilir, bu nedenle kanalizasyon dolaşımı olan her yerde virüsün yaşama şansı yüksektir. Texas A & M Tıp Fakültesi mikrobiyal patogenez ve immünoloji anabilim dalı Başkanı James Samuel, ”Tüm su kaynaklarına gidip bir miktar norovirüs genomu elde etme potansiyelinin ne olduğunu sorarsanız, bu oldukça yüksektir" diyor.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Mide gribi kusmaya, ishale ve mide bulantısına neden olur. Bazı insanlar mide ağrısı ve ateş yaşar ve semptomlar genellikle enfeksiyondan 12 ila 48 saat sonra başlar. Çoğu insan yaklaşık bir ila üç gün boyunca hasta hisseder.

KENDİMİZİ NASIL KORURUZ?

Araştırmacılar, ”Norovirüs inanılmaz derecede dayanıklı bir virüstür," diyor. Bu, virüsü ortadan kaldırmanın SARS-CoV-2'den daha zor olduğu anlamına gelir. COVID-19 için aynı enfeksiyon kontrol önlemleriyle başlayın, ancak bu ek bilgileri aklınızda bulundurun:

Ellerinizi sık sık el dezenfektanı değil sabun ve suyla yıkayın. 
Meyve ve sebzeleri yemeden önce iyice yıkayın.
Deniz ürünlerini en az 145 ° 'de pişirin.
Evinizdeki birine virüs bulaşmışsa, ortak yaşam alanlarını izole etmeye ve dezenfekte etmeye çalışın.