Ramazan ayını yaşamanın, oruç tutup bayrama kavuşmanın, onun mükâfat ve bereketinden faydalanmanın bir şükran belirtisi olarak gönülden verilen bir sadaka olan fitre, bayramdan önce sahibine ulaştırılmalıdır.
Ramazan bayramına kavuşan, temel ihtiyaçlarının ve bir yıllık borçlarının dışında nisap miktarı (80.18 gr. altın veya bu değerde) mala sahip olan müslümanlar kendileri ve velayetleri altındaki kişiler için fıtır sadakası vermekle yükümlüdürler (Kâsânî, Bedâî', II, 70, 72).
Fitre miktarı 2022 yılı için 40 lira olarak belirlendi. Fitresini hesaplayan ve muhtaç durum olanlara vermek isteyenler, "fitre kime verilir, kime verilmez" araştırıyor.
Fitre, bir veya birkaç kişiye verilebilir ancak belirlenen şartlar usulünde olmalıdır.
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, fitre kimlere düşer kimlere düşmez sorusunu yanıtladı.
Peki kimlerin fitre vermesi gerekir ? Kimlere fitre verilir, kimlere fitre verilmez? Anneye, babaya, çocuğa, eşe, geline, kardeşe fitre düşer mi? İşte yanıtı... Fitre kimlere verilir, kimlere verilmez?
Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır.
Zekât için de aynı kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usûl ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.)
Ayrıca eşler de birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez. Akrabaya fitre verilir mi?
Hanefilere göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez:
a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
c) Eşine,
d) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,
e) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, el-Hidâye, II, 223-228).
Şâfiîlere ve Ebu Yusuf'a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez (Mâverdî, el-Hâvî, III, 387; X, 519; Merğinânî, el-Hidâye, II, 223).
Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir (Zeylaî, Tebyîn, I, 301).