Arsanız İmarla Değer Kazanırsa Devlete Ödeme Yapacaksınız

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın hazırladığı yeni yönetmelik ile, imar planı değişiklikleri sonucu taşınmazların değer kazanması durumunda ortaya çıkan kazancın yüzde 90'ı kamuya aktarılacak. Yeni düzenleme, şehirlerin güvenli ve planlı gelişimini sağlamak ve keyfi imar değişikliklerinden doğan haksız kazançları önlemek amacıyla hayata geçirildi.

Değer Artış Payı Sadece Arsa Kazancına Uygulanacak

Bakanlık yetkilileri, değer artış payının yalnızca arsadaki değer artışına uygulanacağını belirtti. Bu kapsamda, arsanın plan öncesi ve sonrası değeri, iki lisanslı gayrimenkul değerleme kuruluşu tarafından belirlenecek ve nihai artış kıymet takdir komisyonu tarafından tespit edilecek. Değerleme ücretleri ise taşınmaz sahibine ait olacak.

Peşin ve Taksitli Ödeme Seçenekleri

Düzenleme, ödemelerde esneklik de sağlıyor. Değer artış payını peşin ödemek isteyenler için yüzde 10 indirim uygulanacak. İsterlerse mülk sahipleri bu ödemeyi taksitle de yapabilecek.

Özel Mülkiyetteki Kamu Alanları İçin Çözüm

Yeni yönetmelik, daha önce resmi kurum, idari tesis, okul veya sağlık tesisi gibi kamu hizmet alanı olarak planlanan ancak kamulaştırılamayan taşınmazlara da çözüm getiriyor. Eğer ilgili kamu kurumu artık bu alanlara ihtiyaç duymuyorsa ve ilgili idare onay verirse, söz konusu alanlarda plan değişikliği yapılabilecek.

Değer Artışına Konu Olabilecek Durumlar

Yönetmelik kapsamında değer artışına konu olabilecek imar değişiklikleri şunları kapsıyor:

• Ada bazında en az 1000 metrekarelik alanlarda nüfus, yoğunluk, kat adedi veya fonksiyon artışı

• Parsel bazında konut dışı fonksiyon değişiklikleri

• Riskli yapılarda yüzde 20'yi aşan yoğunluk artışları

Yeni Sistem Nasıl İşleyecek?

Gayrimenkul Uzmanı Şenay Araç, CNN Türk canlı yayınında uygulamayı şöyle açıkladı:

'İmar değişikliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Şehirlerin düzgün imarlı gelişmesini sağlayacak. Herkes kafasına göre imar yapamayacak. İmarlı arsanız değer kazanıyorsa, artan değerin yüzde 90'ı kamuya aktarılacak.'

Araç, somut bir örnekle durumu şöyle anlattı:

'Diyelim ki Silivri'de bir arsanız var ve değeri 100 bin TL. İmar değişikliği sonrası arsa değeri 200 bin TL'ye çıktı. Aradaki 100 bin TL'lik artışın yüzde 90'ı, yani 90 bin TL kamuya aktarılacak.'

Düzenlemenin Amacı: Haksız Kazançları Önlemek

Yeni düzenlemenin hedefi, şehirlerde plansız ve keyfi imarın önüne geçmek ve haksız kazançların kontrol altına alınmasını sağlamak. Şenay Araç, uygulamanın denetim mekanizmasını şöyle özetledi:

'Diyelim ki bir alan imara açılacak ve insanlar arsa toplayıp değerini artırıyor. Bu artık mümkün olmayacak. Yüzde 90'lık kısmı kamuya aktarılacak ve ödemede peşin seçenek tercih edilirse yüzde 10 indirim uygulanacak.'