Uzmanlardan ''boyun masajı'' uyarısı: Damar yırtılması inme riskini artırıyor
Uzmanlar, bilinçsizce yapılan boyun masajlarının ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirterek uyarıda bulundu. Ehil olmayan kişiler tarafından yapılan masajlar sırasında damar yırtılmalarının meydana gelebildiğini, bu durumun da beyne pıhtı atarak inmeye (felç) neden olabildiğini ifade ettiler. Özellikle genç yaş grubunda bu şekilde inme vakalarının son yıllarda arttığına dikkat çekildi.
stanbul'da düzenlenen 1. Dünya Girişimsel Nöroloji ve Nöroşirürji Kongresi (WINNC 2025) kapsamında konuşan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve İnme Merkezi Sorumlusu Prof. Dr. Atilla Özcan Özdemir, inmenin beyin damarlarının tıkanması (iskemik) ya da beyin kanaması şeklinde ortaya çıkan iki türü bulunduğunu belirtti.
'İnme artık sadece ileri yaş hastalığı değil'
Dünya genelinde ve Türkiye'de iskemik inmenin sık görüldüğünü dile getiren Özdemir, 'Özellikle kadınlarda inme görülme sıklığı giderek artıyor. Artık meme kanserinden daha yaygın hale geldi. İnme, ölüm nedenleri arasında üst sıralarda yer alırken, erişkinlerde engelliliğin de en önemli nedenidir. Bu nedenle ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak değerlendirilmektedir' dedi.
Prof. Dr. Özdemir, geçmişte 'ileri yaş hastalığı' olarak bilinen inmenin artık 60'lı yaşlara kadar indiğini, genç yaşta görülen inmelerde de belirgin bir artış gözlendiğini vurguladı. Kalp hastalıklarının da önemli risk faktörlerinden biri olduğunu söyleyen Özdemir, kalp kaynaklı pıhtıların beyin damarlarını tıkayarak inme gelişimine yol açabileceğini kaydetti.
Risk faktörleri: Şeker, stres, egzersiz eksikliği ve sigara
Yaşam biçiminin inme riskinde önemli rol oynadığını ifade eden Özdemir, 'Şeker hastalığı, egzersiz eksikliği, stres ve viral enfeksiyonların artışı inmenin daha genç yaşlarda görülmesine neden oluyor. Sigara kullanımı da bu riskleri önemli ölçüde artırıyor. İnme, tıpkı kalp krizi gibi birçok faktörün bir araya gelmesiyle gelişen bir hastalıktır. Bu nedenle farkındalığın artırılması büyük önem taşıyor' diye konuştu.
Erken müdahale hayat kurtarıyor
İnme belirtilerinin genellikle aniden ortaya çıktığını belirten Özdemir, şu uyarıda bulundu:
'Konuşma bozukluğu, yüzde kayma, kolda veya bacakta güçsüzlük gibi belirtiler varsa hemen 112 Acil Servis aranmalıdır. Zaman kaybı, kalıcı hasar riskini artırır. Hastayı bekletmek, yüzüne su çarpmak veya kolonya koklatmak gibi yöntemler tehlikelidir. İlk 24 saat içinde inme merkezlerinde yapılacak müdahalelerle hastanın kendi yaşamına dönmesi mümkündür.'
Türkiye'de inme tedavisinde son yıllarda önemli gelişmeler kaydedildiğini belirten Özdemir, 'Pıhtıyla tıkanan beyin damarlarının anjiyo yöntemiyle açılması artık mümkün. Bu sayede hastalar 3 ay veya 1 yıl içinde iş yaşamına dönebiliyor. Ancak bu müdahalelerin yalnızca inme merkezlerinde ve belirli hasta gruplarında, ilk 24 saat içinde yapılması gerekiyor' dedi.
'Boyun masajı yaptırmayın'
Prof. Dr. Özdemir, gençlerde son dönemde görülen inme vakalarına özellikle dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
'Genç yaşta inme geçiren hastaların önemli bir kısmında kalp hastalıkları veya damar yırtılmaları görülüyor. Şah damarı ya da boyun arkasındaki beyni besleyen damarların yırtılması kişisel anatomik özelliklerle ilişkili olabilir. Ancak en tehlikeli etkenlerden biri boyun bölgesine yapılan masajlardır. Boyun çevresinde önemli damarlar geçiyor. Ehil olmayan kişilerce yapılan masajlarda damar yırtılabiliyor. Yırtılan damarda oluşan pıhtı beyne giderek damar tıkanıklığına ve inmeye yol açabiliyor.'
Özdemir, 'Boyun kütletme hareketleri, sert masajlar veya yanlış pozisyonlar bu riski artırıyor. Kliniğimize her ay bu şekilde 1-2 vaka geliyor. Bu nedenle boyun bölgesine masaj yaptırmaktan kesinlikle kaçınılmalı' uyarısında bulundu.
'Burun damlaları da risk oluşturabiliyor'
Prof. Dr. Özdemir, bazı burun damlalarının da özellikle hipertansiyon hastalarında ciddi riskler doğurabileceğini ifade etti:
'Gribal enfeksiyon dönemlerinde kullanılan bazı burun damlaları tansiyonun aniden yükselmesine neden olabiliyor. Bu da beyin kanaması ya da inmeye yol açabiliyor. Bu tür ilaçları özellikle hipertansiyonu olan hastalar dikkatli kullanmalı, mümkünse doktor kontrolü dışında kullanmamalıdır.'
Özdemir son olarak, inme farkındalığının artırılması gerektiğini vurgulayarak, erken müdahalenin hayat kurtardığını ve hastanın yaşam kalitesini belirleyen en önemli etken olduğunu söyledi.