Siirt'te Asırlık Sır: Cumhuriyet Camii Türbesindeki Gizemli Zat Kim? Hz. İsa'nın Havarisi mi?

Siirt'in kalbinde, Ulus Mahallesi'nin dar sokakları arasında yükselen Cumhuriyet Camii… Ancak bu tarihi yapının taş duvarlarının ardında, pek az kişinin bildiği bir sır gizleniyor. Rivayete göre, caminin avlusunda yer alan küçük ve mütevazı bir türbe, yüzyıllardır cevabı bulunamayan bir soruyu sessizce soruyor:

Burada yatan kim?

Kazıdan Çıkan Bir Ceset ve Başlayan Efsane

Yaklaşık yüz yıl önce caminin minaresinin yapılması için başlatılan temel kazısı sırasında, işçiler hiç beklemedikleri bir manzarayla karşılaştı. Toprağın altından çıkan ceset, ne çürümüş ne de bozulmuştu. Alnındaki ter bile hl kurumamıştı.

Cesedin sahibi, anlatılanlara göre zenci, Arabi, kıvırcık saçlı ve adeta uyuyan bir insan görüntüsündeydi. Bu olağanüstü durum karşısında kazı durduruldu. Mahalle halkı, naaşa zarar vermemek adına minarenin yerini değiştirdi ve naaşın bulunduğu noktayı türbeye dönüştürdü.

Cumhuriyet Camii'nin Müezzini Anlatıyor:

Mahmut Harman, 22 yıldır bu caminin müezzini. O da bu türbenin gizemini şöyle anlatıyor:

'Mahallede büyüklerimizden hep duyduğumuz bir hikayedir. Minare kazısı sırasında naaşı buluyorlar. Cesedin hiç bozulmadığını anlatırlardı. Zenci, Arabi bir zat… Ceset çıkar çıkmaz oraya türbe yapılıyor, minare başka köşeye taşınıyor. Bunlar bizlere anlatılan ve kuşaktan kuşağa aktarılan bilgiler. Gerçekliği elbette bilinmez ama saygı duyuluyor.'

Ayhan Mergen'in Çarpıcı İddiası:

Siirtli gazeteci-yazar Ayhan Mergen, olayın boyutunu farklı bir düzleme taşıyor. Araştırmalarına göre, türbede yatan zat sıradan biri olmayabilir. Mergen, 'Bu zatın, Hz. İsa'nın havarilerinden biri olabileceğine dair bir rivayet var' diyor.

Hıristiyanlık tarihinde havarilerin Anadolu'da çeşitli yerlere yayıldığı bilinir. Bu nedenle, Siirt gibi tarihi bir kavşakta böyle bir bulgunun olasılığı, yerel tarihçiler ve halk arasında yıllardır konuşuluyor.

Camiye Adını Veren Gizem:

Caminin eski adı 'Hıdr-ül Ahdar', yani 'Yeşilin Yeşili'. Kimilerine göre bu isim, burada yatan kişinin manevi gücüne ve hayat veren bir ruha sahip oluşuna işaret. 1929'da ise yenilenip Cumhuriyet Camii adını almış.

Türbede Yatan Zat Kim?

Bugün hl cevaplanamayan soru:

• Bu zat, gerçekten Hz. İsa'nın havarilerinden biri mi?

• Yoksa İslam öncesi dönemde bölgede yaşamış gizemli bir bilge mi?

• Veya Anadolu'nun dört bir yanında anlatılan 'bozulmamış ceset' rivayetlerinden biri mi?

Mahalle halkı bu sorunun cevabını bilmiyor ama bir şeyi çok iyi biliyor: Bu türbe kutsal. Orası bir ziyaret yeri. Dualar orada edilir. Sessizce önünden geçilir. Saygı gösterilir.

Bir Tarih Sizi Çağırıyor

Cumhuriyet Camii sadece bir ibadethane değil; aynı zamanda geçmişin gölgeleriyle bugünün seslerinin buluştuğu bir mekn. Türbesindeki zat ise hl Siirt'in en büyük sırlarından biri olmaya devam ediyor.

Belki bir gün bilim cevaplayacak. Belki de bu sır, taşların ve duaların diliyle ebediyen saklı kalacak…

???? Adres: Siirt Merkez, Ulus Mahallesi, 606. Sokak
???? Ziyaret: Türbe, cami avlusunda herkesin ziyaretine açık.

Bu haber Artı Siirt için hazırlanmıştır. Kaynaklar: Cumhuriyet Camii Müezzini Mahmut Harman, gazeteci-yazar Ayhan Mergen ve bölge halkı anlatımları.