Bina Hasar Tespitinde Yeni Düzenleme Resmi Gazete'de Yayımlandı

İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından hazırlanan ve Resmi Gazete'de yayımlanan yeni yönetmelik, afet sonrası binalarda yapılacak hasar tespitlerine ilişkin kuralları belirliyor. Yönetmeliğe göre, hasar tespit raporları yalnızca inşaat mühendisi, mimar ve inşaat teknikerlerinden oluşan uzman ekipler tarafından hazırlanacak. Uzman olmayan kişilerin düzenlediği raporlar geçersiz sayılacak.

Yönetmelikte, binaların hasar durumu 'hasarsız', 'az hasarlı', 'orta hasarlı', 'ağır hasarlı', 'acil yıkımı gereken', 'yıkık', 'değerlendirme dışı', 'girilmesi mümkün olmayan', 'tespit edilemeyen' ve 'kapsam dışı' olmak üzere 10 farklı kategoride sınıflandırılıyor. Hasar dereceleri, sadece afet nedeniyle oluşan son hasarlara göre belirlenecek ve binaların genel performans veya risk durumunu göstermeyecek.

Hasar tespit çalışmaları üç aşamada yürütülecek: afet etkisinin belirlenmesi, ilk hasar tespiti ve itirazlara ilişkin yeniden değerlendirme. İtiraz süreçleri öncesinde itiraz taleplerinin kabulü sağlanacak ve tüm aşamalar ulusal ve yerel afet hasar tespit grupları koordinasyonunda gerçekleştirilecek.

Yönetmelik ayrıca, ekonomik ömrünü tamamlamış veya afet dışı nedenlerle hasar görmüş binaların hasar derecelendirmesine dahil edilmeyeceğini vurguluyor. Tespit edilen tüm binalar fotoğraflanarak dijital ortamda arşivlenecek. Özellikle orta, ağır hasarlı ve acil yıkım gerektiren binalar için ek raporlar hazırlanacak.

Orta ve ağır hasarlı binaların durumu, itiraz süreçleri tamamlandıktan sonra tapu müdürlüklerine bildirilecek ve tapu kayıtlarına işlenecek. Güçlendirme ve yeniden kullanım izinleri alınan binalarda ise bu kayıtlar kaldırılacak. Yıkımı tamamlanan binaların kayıtları ise ilgili kurumların bildirimleri doğrultusunda silinecek.

Yönetmelik, hasar tespitinde teknolojinin kullanımını da teşvik ediyor. Drone gibi hava araçlarına entegre optik ve kızılötesi kameralarla bina bölümlerindeki hasarlar tespit edilebilecek. Ayrıca, dinamik sensörler ve yazılımlar aracılığıyla binaların hasar durumu anlık olarak izlenebilecek.

Bu yeni düzenleme, afet sonrası hasar tespit sürecinin daha hızlı, güvenilir ve şeffaf şekilde yürütülmesini hedefliyor.